جمع جزء 0 تومان
1- بازار برق ( بازار عمده فروشی)
2- خارج بازار برق
بازار عمده فروشی؛ برق مصرف کننده توسط مالک شبکه ( برق منطقه ای /شرکت توزیع) با نرخ آزاد بعلاوه جریمه تعیین شده از وزرات نیرو محاسبه و تامین می‌شود.
خارج بازار؛ در تامین خارج بازار مصرف کننده می‌تواند برق خودرا از سه طریق خرید کند، 1- بورس انرژی 2- قرارداد دوجانبه با نیروگاه 3- قرارداد دوجانبه با خرده فروشی.
در تامین برق از بورس انرژی، مصرف کننده می‌تواند با داشتن کد بورسی واز طریق کارگزار ، خرید خودرا از بورس انرژی بصورت نقدی انجام دهد. این خرید در ابتدای ماه و قبل از مشخص شدن میزان دقیق برق مصرفی است و شامل ریسک کاهش مصرف و یا عدم مصرف می‌شود. اما در قرارداد دوجانبه از خرده فروش یا نیروگاه، این ریسک وجود ندارد و این امکان وجود دارد که مصرف کننده در پایان ماه و پس از دریافت صورتحساب برق مصرفی در بازه زمانی سی روز بهای برق مصرفی را پرداخت نماید در واقع تخصیص برق پس از مصرف انجام می‌شود و نیازی به پیش بینی نیست.
زمان پرداخت هزینه انرژی برق در بورس انرژی قبل از مصرف انرژی می‌باشد به این معنی که واحد صنعتی هزینه برق خودرا قبل از مصرف و مشخص شدن میزان حجم مصرفی ماه جاری پرداخت میکند اما در قرارداد دوجانبه واحد صنعتی هزینه برق خود را پس از مصرف و در بازه زمانی توافق شده با شرکت خرده فروشی پرداخت میکند.
زمان قانونی برای خرید انرژی برق در بورس انرژی تا 27 ام ماه شمسی است، بنابراین طبق عرف، زمان پرداخت هزینه انرژی از طریق خرید انرژی برق از خرده فروشی حدودا 60روز دیرتر در مقایسه با پرداخت هزینه خرید از بورس انرژی خواهد بود. بطور مثال، واحد صنعتی در خرید برق از بورس انرژی می بایست از سه روز کاری قبل از پایان ماه، خرید خودرا انجام دهد. به این صورت که اگر قرار است برای مصرف ماه مهر خرید انجام شود، باید تا تاریخ 27 شهریور این معامله در بورس انجام شود، در حالیکه در خرید از قرارداد دوجانبه میزان برق مصرفی تا سه روز بعد از مصرف قابل خرید و تخصیص است.
در خرید از بورس انرزی، از آنجا که انرژی مورد نظر قبل از مصرف خریداری می‌شود واحد صنعتی مجبور است پیش بینی ازمصرف انرژی در ماه پیش رو را ارائه دهد که بدیهی است این پیش بینی هرگز دقت لازم را نخواهد داشت در حالیکه در قرارداد دوجانبه واحد صنعتی پس از استعلام از میزان برق مصرف شده درخواست خرید خودرا به خرده فروش اعلام میکند.
در خرید برق از بورس برای واحد صنعتی این امکان وجود دارد که براساس پروسه کم باری و میان باری و پر باری که وزاررت نیرو تعیین کرده است میزان و حتی ساعات خرید خود را مشخص کند که این امر برای واحد صنعتی صرفه اقتصادی خواهد داشت در حالیکه این امکان در قرارداد دوجانبه وجود نداشته و بطور کلی هزینه برق مصرفی بر اساس بار پایه محاسبه می‌شود.
در نظر داشته باشید خرده فروش این امکان را خواهد داشت که مابه التفاوت بار پایه – کم باری- میان باری- پر باری را بطور مستقل از بورس خریدکرده و به واحد صنعتی تخصیص دهد، در این حالت واحد صنعتی از مزایای عقد قرارداد دوجانبه و در عین حال تامین مابه التفاوت انرژی برق در بازه کم باری-میان باری- پرباری برخوردار خواهد شد.
این نکته قابل اهمیت است که بسته به شرایط گاهی اوقات قیمت خرید از طریق قرارداد دوجانبه گرانتر ازخرید در بورس انرژی، و گاهی اوقات نیز خرید از بورس انرژی نسبت به قرارداد دوجانبه مقرون به صرف نیست.
کم باری، میان باری، پر باری:
بورس انرژی چهار نوع برق را با قیمت متفاوت عرضه میکند:
در خرید از بورس انرژی، این امکان وجود دارد که خرید بطور جداگانه هم انجام شود به اینصورت که مشتریان می‌توانند براساس ساعت حجم مصرفی متفاوتشان، کم باری جدا بخرند و میان باری و پرباری را جدا بخرند.
اما در خرده فروشی خرید بر اساس بار پایه است.
کدام بهتر است؟ خرید از بورس بصورت کم باری-میان باری- پرباری یا خرید برق دوجانبه بصورت بار پایه
اگرخریدار بتواند پروسه حجم مصرفی خود را در ساعات مصرفی ذکر شده کاملا دقیق محاسبه کند،مسلما خرید از بورس انرژی به شکل تفکیک شده(کم باری – میان باری- پر باری) به نفع واحد صنعتی خواهد بود، اما این بررسی دقیق نیاز به یک تیم انرژی بسیار قوی و متخصص در محاسبه حجم مصرفی در ساعات متفاوت دارد که برای صنعتهایی با دیماند 1000مگاوات بنظر مناسب است، اما برای صنایع دیگر شاید این امکان میسر نباشد.
با توجه به اینکه این میزان کم باری- میان باری- پر باری را برق منطقه ای و شرکت توزیع هر منطقه اعلام میکند ، این میزان در شهر های مختلف بدلیل موقعیت جغرافیایی متفاوت است، بطور مثال شرکت توزیع برق شهر مشهد ساعت پرباری خود را بازه زمانی 12تا 15 اعلام میکند اما شهر خوزستان این بازه را از 11تا 16 اعلام میکند، این در حالیست که بازه اعلام شده در بورس انرژی ساعات ثابتی است. وزارت نیرو در بورس انرژی ساعات مشخص و ثابتی را برای کم باری- میان باری و پر باری اعلام کرده است که معمولا با ساعات اعلام شده شرکت توزیع برق شهرمربوطه همخوانی ندارد، به همین دلیل واحد های صنعتی اغلب تمایل دارند برق خود را تحت قرارداد دوجانبه بر اساس بار پایه خریداری کنند.
از مزیت های دیگر بار پایه میتوان به پروفیل بار پایه یا بار مطمئنه اشاره کرد، به این معنی که نمودار مصرف انرژی برق در بعضی صنایع به شکل سینوسی است یعنی بر اساس نوع و روند تولیدات صنعت گاهی مصرف برق بسیار بالا و گاهی کمتر می‌شود که در قرارداد دوجانبه این نوسانات در بعضی صنایع قابل چشم پوشی بوده وتحت عنوان پروفیل بار پایه یا بار مطمئنه عرضه می‌شود.
در نظر داشته باشید خرده فروش این امکان را خواهد داشت که مابه التفاوت بار پایه – کم باری- میان باری- پر باری را بطور مستقل از بورس خریدکرده و به واحد صنعتی تخصیص دهد، در این حالت واحد صنعتی از مزایای عقد قرارداد دوجانبه و در عین حال تامین مابه التفاوت انرژی برق در بازه کم باری-میان باری- پرباری برخوردار خواهد شد.
